Το 100% Hotel Blog συμμετέχει στη συστηματική προσπάθεια του 100% Hotel Show, με στόχο την αναζήτηση, την καταγραφή προτάσεων, απόψεων και ιδεών, καθώς και την ενημέρωση της ξενοδοχειακής αγοράς για τις ανάγκες και τις προκλήσεις που έχουν δημιουργηθεί λόγω του Covid-19. Πίσω από τις ιδέες και τις προτάσεις βρίσκονται άνθρωποι οι οποίοι τις υπογράφουν. Ο ιδρυτής του 100% Ηοtel Show, Δημήτρης Αντωνάκος, μέσα από τις Εditorial τοποθετήσεις του, καταθέτει άρθρα γνώμης, άποψης και τεχνογνωσίας.
Όταν το παρόν πιέζει υπερβολικά τον άνθρωπο, εμφανίζεται πολλές φορές η ανάγκη της «φυγής» από την πιεστική πραγματικότητα (το γνωστό πρώτο στάδιο της θλίψης, η άρνηση): αυτή η ανάγκη βρίσκει πολλές φορές «διέξοδο» σε άλλες εκδοχές της ροής του χρόνου, είτε προς τα πίσω (μέσω αναγωγής στις «παλιές καλές μέρες», στο «ένδοξο παρελθόν» κοκ, ή μέσω συλλήβδην καταδίκης προηγούμενων τακτικών «που μας έφτασαν εδώ»), είτε προς τα εμπρός (στα μελλοντικά σχέδια, ή τις ονειροπολήσεις). Δεν είναι απαραίτητα προβληματικό κάτι τέτοιο, αρκεί, το «πέταγμα της μπάλας στην εξέδρα» του παρελθόντος ή του μέλλοντος, να μην αποδεικνύεται μια μόνιμη, βολική συνήθεια στρουθοκαμηλισμού, αλλά να αποτελεί μέρος μιας συγκροτημένης διαδικασίας που οδηγεί στην αποδοχή και εν τέλει την ώριμη διαχείριση του προβλήματος σήμερα, αλλά και τον ώριμο σχεδιασμό τού αύριο.
Τόσο κατά τη διάρκεια της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, όσο και στην παρούσα λόγω κορωνοϊού, έχω πολλές φορές την εντύπωση ότι η ελληνική κοινωνία αρέσκεται στις αφοριστικές κρίσεις για το παρελθόν και στις «εύκολες» συζητήσεις για το μέλλον, στρέφοντας πολλές φορές τον προβολέα σε «μεγάλες» ιδέες και «στρατηγικούς» σχεδιασμούς της «επόμενης μέρας»- όλα αυτά θα ήταν πολύ καλά, αν μπορούσαν να λειτουργήσουν παράλληλα άλλοι δύο μηχανισμοί: α) ένα συνεκτικό σχέδιο αντιμετώπισης του τώρα, της (ζοφερής για πολλούς) υπάρχουσας πραγματικότητας και β) ένας στρατηγικός οδικός χάρτης που έχει σοβαρές προοπτικές, κατόπιν νηφάλιας ανάλυσης δεδομένων και ρεαλιστικών στόχων, να οδηγήσει πραγματικά στην επόμενη μέρα (και όχι στη Neverland).
Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα που με οδηγούν στις παραπάνω σκέψεις, τόσο από τον χώρο της πολιτικής όσο και από αυτόν της πραγματικής οικονομίας, ωστόσο, για λόγους συντομίας αλλά και λόγω της εξειδίκευσης της πλατφόρμας που φιλοξενεί το παρόν κείμενο, θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο θέματα που έχουν «φουντώσει» ειδικά την τελευταία περίοδο και αφορούν τον Τουρισμό (όντας μάλιστα και τα δύο από τα τρία θέματα που «μονοπώλησαν» κατά την άποψή μου τις τοποθετήσεις στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ):
- Αλλαγή του Τουριστικού Μοντέλου. Προσοχή: όσοι παρακολουθούν τις τοποθετήσεις μου, είτε σε προσωπικό επίπεδο είτε με την ιδιότητα του διοργανωτή του 100% Hotel Show, γνωρίζουν ότι μιλάμε για την αναγκαιότητα αλλαγής του μείγματος του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, ήδη από το 2014 (άλλωστε, το 100% Hotel Show δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει αυτήν ακριβώς την αναγκαιότητα)! Μάλιστα, η εισαγωγική μου ομιλία στο επίσημο opening της εκδήλωσης του 2019, αναφερόμενη στο κεντρικό διαφημιστικό μότο της έκθεσης, είχε τίτλο “«Τα ξενοδοχεία αλλάζουν» - ένα ακόμη διαφημιστικό μότο, ή μια αφόρητα επίκαιρη διαπίστωση;”. Δεν τίθεται λοιπόν κατ’ εμέ ζήτημα για το αν πρέπει να αλλάξει το Τουριστικό μας Μοντέλο, ΠΡΟΦΑΝΩΣ πρέπει να αλλάξει- είναι όμως ΤΩΡΑ η κατάλληλη στιγμή για να αναδείξουμε τόσο ψηλά στην ατζέντα το ζήτημα αυτό;
- Κατά την (ισχυρά διατυπωθείσα πολλές φορές ως τώρα) άποψή μου, οι όποιες δομικές αλλαγές στη στρατηγική επιχειρήσεων (ή επαγγελματικών ομάδων), για να έχουν επιτυχία και πραγματική πνοή, πρέπει να γίνονται όταν κανείς είναι στην άνοδο, και ποτέ στην πτώση. Όταν τα πράγματα είναι σε καθοδική (ή, προβληματική) τροχιά, οι όποιες αποφάσεις για αλλαγές γίνονται υπό πίεση και «άτακτα», με αποτέλεσμα πολλές φορές να επιταχύνουν την πτώση, ή να την κάνουν ανεξέλεγκτη.
Θεωρώ λοιπόν ότι, η όποια (σοβαρή και στρατηγική) συζήτηση για αλλαγή του Τουριστικού Μοντέλου που ακολουθεί η χώρα, θα έπρεπε να είναι μέρος ενός συγκροτημένου δημόσιου διαλόγου πριν ενσκήψει ο κορωνοϊός- για να είμαστε ειλικρινείς, κάτι τέτοιο επί της ουσίας δεν έγινε ποτέ, αφού οι περισσότεροι «μεθούσαν» με τα «νέα ρεκόρ προσέλευσης» και οι νέες τουριστικές μονάδες κάθε μορφής και μεγέθους ξεφύτρωναν, παντού, σαν μανιτάρια. Όταν (με το καλό) η περιπέτεια αυτή τελειώσει, ή έστω αντιμετωπιστεί σημαντικά, σίγουρα πρέπει το ζήτημα αυτό να επανέλθει- και χρειάζεται να είμαστε συνειδητοποιημένοι προκειμένου τότε να το κάνουμε, χωρίς να μας παρασύρει εκ νέου η όποια πρόσκαιρη «ανάπτυξη». Τώρα όμως, που οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου αντιμετωπίζουν υπαρξιακά ζητήματα, πρέπει να επικεντρωθούμε στο να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το παρόν πρόβλημα. Αυτήν την -κρίσιμη- στιγμή, δεν εξυπηρετεί σε τίποτα ο όποιος αποπροσανατολισμός- πολύ περισσότερο όταν, το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της κρίσης είναι οι ασυνήθιστα πολλοί «άγνωστοι χ» στις διάφορες εξισώσεις για ανάγνωση της πραγματικής «επόμενης μέρας»…
Διευκρίνιση: η παραπάνω άποψη, προφανώς δεν αφορά τους όποιους κεντρικούς, θεσμικούς σχεδιασμούς (ή τα think tanks) για την εξέλιξη του Τουριστικού Προϊόντος, οι οποίοι επιβάλλεται να γίνονται (ήδη, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, πολύ σωστά, μίλησε για «τη σύνταξη ενός εθνικού συμβολαίου ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό, ενός στρατηγικού σχεδίου για τη δεκαετία 2020 – 2030»). Η τοποθέτησή μου αφορά κυρίως τις επιχειρήσεις του κλάδου και τους διάφορους, και με ποικίλες ιδιότητες, “influencers” του Τουρισμού.
Μεταβολή του Παραγωγικού Μοντέλου της χώρας. Αυτό κι αν είναι «πέταγμα της μπάλας στην εξέδρα»! Προφανώς και είναι μεγάλο πρόβλημα το μονοκλαδικό μοντέλο ανάπτυξης, και η (σχεδόν πλήρης) εξάρτησή του από τον Τουρισμό. Προφανώς και είναι απαραίτητη η ανάπτυξη νέων τομέων της οικονομίας και η δημιουργία ενός βιωσιμότερου και αποδοτικότερου μοντέλου- όμως θα το σχεδιάσουμε αυτό τώρα; ΤΩΡΑ;
Όταν, εν μέσω της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, αφεθήκαμε απλώς να παρασυρθούμε, ή στην καλύτερη περίπτωση απλώς ακολουθήσαμε, το «κύμα» του Τουρισμού που «φούσκωσε» αναπάντεχα και αναπτύχθηκε άναρχα με τη λογική “video club”, ή “frozen yogurt”, άλλων εποχών; Όταν, έστω και σε αυτή την ευτυχή συγκυρία, μιλήσαμε (για παράδειγμα) πολύ για «διασύνδεση του αγροδιατροφικού τομέα και του τουρισμού», αλλά (ακόμη και για αυτή την ομαλή επέκταση του παραγωγικού μοντέλου) κάναμε στην πραγματικότητα ελάχιστα;
Είναι πολύ επικίνδυνες συζητήσεις αυτές κατά τη γνώμη μου (οι περί ριζικής μεταβολής πορείας), τη δεδομένη χρονική στιγμή. Νομίζω πως είναι προτιμότερο να «κρατήσουμε την μπάλα στο γήπεδο», προσπαθώντας σε πρώτη φάση να εξασφαλίσουμε το πώς δεν θα ηττηθούμε (ή, δεν θα συντριβούμε)- για να εξακολουθήσω να χρησιμοποιώ ποδοσφαιρικούς όρους. Αφού το εξασφαλίσουμε αυτό, με ψυχραιμία και στρατηγική σκέψη, αναπτύσσουμε τις όποιες αναζητήσεις μας για ένα δημιουργικότερο μέλλον- μόνο, να είμαστε από τώρα αποφασισμένοι ότι είναι κομβικότατο να συμβεί αυτό, και να μην «ξεχαστούμε», ή να μην «αφεθούμε» πάλι στο νέο «κύμα» που ενδεχομένως θα «φουσκώνει» τότε…
Ανακεφαλαιώνοντας, το άρθρο αυτό αναφέρθηκε, ακροθιγώς, σε ένα ζήτημα που είναι φλέγον και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης (η διαχείριση της πρωτοφανούς λόγω Covid-19 κρίσης, τώρα) και σε δύο θέματα που αφορούν το (όχι και πολύ μακρινό ελπίζω) μέλλον (επανεξέταση του Τουριστικού, αλλά και του Παραγωγικού Μοντέλου της χώρας).
Σε επόμενα σημειώματά μου θα επανέλθω, αναπτύσσοντας περαιτέρω την άποψή μου για το καθένα από αυτά, ενώ δεν θα αντισταθώ στον πειρασμό να μιλήσω και για το τρίτο από τα τρία ζητήματα που (κατά την άποψή μου πάντα) κυριάρχησαν κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΤΕ: την έκκληση για ενότητα στον κλάδο, ή αλλιώς (για να το προσαρμόσω σε αυτό που προσωπικά θεωρώ σημαντικό στα «καθ’ ημάς») στην ανάγκη για ενιαία στρατηγική και συντονισμένες κινήσεις προς την ίδια κατεύθυνση…
Αλλαγή του Τουριστικού Μοντέλου. Προσοχή: όσοι παρακολουθούν τις τοποθετήσεις μου, είτε σε προσωπικό επίπεδο είτε με την ιδιότητα του διοργανωτή του 100% Hotel Show, γνωρίζουν ότι μιλάμε για την αναγκαιότητα αλλαγής του μείγματος του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, ήδη από το 2014 (άλλωστε, το 100% Hotel Show δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει αυτήν ακριβώς την αναγκαιότητα)! Μάλιστα, η εισαγωγική μου ομιλία στο επίσημο opening της εκδήλωσης του 2019, αναφερόμενη στο κεντρικό διαφημιστικό μότο της έκθεσης, είχε τίτλο “«Τα ξενοδοχεία αλλάζουν» - ένα ακόμη διαφημιστικό μότο, ή μια αφόρητα επίκαιρη διαπίστωση;”. Δεν τίθεται λοιπόν κατ’ εμέ ζήτημα για το αν πρέπει να αλλάξει το Τουριστικό μας Μοντέλο, ΠΡΟΦΑΝΩΣ πρέπει να αλλάξει- είναι όμως ΤΩΡΑ η κατάλληλη στιγμή για να αναδείξουμε τόσο ψηλά στην ατζέντα το ζήτημα αυτό;
Κατά την (ισχυρά διατυπωθείσα πολλές φορές ως τώρα) άποψή μου, οι όποιες δομικές αλλαγές στη στρατηγική επιχειρήσεων (ή επαγγελματικών ομάδων), για να έχουν επιτυχία και πραγματική πνοή, πρέπει να γίνονται όταν κανείς είναι στην άνοδο, και ποτέ στην πτώση. Όταν τα πράγματα είναι σε καθοδική (ή, προβληματική) τροχιά, οι όποιες αποφάσεις για αλλαγές γίνονται υπό πίεση και «άτακτα», με αποτέλεσμα πολλές φορές να επιταχύνουν την πτώση, ή να την κάνουν ανεξέλεγκτη.
Θεωρώ λοιπόν ότι, η όποια (σοβαρή και στρατηγική) συζήτηση για αλλαγή του Τουριστικού Μοντέλου που ακολουθεί η χώρα, θα έπρεπε να είναι μέρος ενός συγκροτημένου δημόσιου διαλόγου πριν ενσκήψει ο κορωνοϊός- για να είμαστε ειλικρινείς, κάτι τέτοιο επί της ουσίας δεν έγινε ποτέ, αφού οι περισσότεροι «μεθούσαν» με τα «νέα ρεκόρ προσέλευσης» και οι νέες τουριστικές μονάδες κάθε μορφής και μεγέθους ξεφύτρωναν, παντού, σαν μανιτάρια. Όταν (με το καλό) η περιπέτεια αυτή τελειώσει, ή έστω αντιμετωπιστεί σημαντικά, σίγουρα πρέπει το ζήτημα αυτό να επανέλθει- και χρειάζεται να είμαστε συνειδητοποιημένοι προκειμένου τότε να το κάνουμε, χωρίς να μας παρασύρει εκ νέου η όποια πρόσκαιρη «ανάπτυξη». Τώρα όμως, που οι περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου αντιμετωπίζουν υπαρξιακά ζητήματα, πρέπει να επικεντρωθούμε στο να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το παρόν πρόβλημα. Αυτήν την -κρίσιμη- στιγμή, δεν εξυπηρετεί σε τίποτα ο όποιος αποπροσανατολισμός- πολύ περισσότερο όταν, το βασικό χαρακτηριστικό
